Текстті толтырып, ауызша сөйлеу тіліне тән сөздер | көркем сөйлеу ерекшеліктері жайлы 6-сынып
Пояснение: Көркем сөйлеу ерекшеліктері — бұл тексерілетін мәтінге көтерілетін сөйлеуші елементтер. Біз осы тақырыпта 6-сынып суындағы оқушыларға көркем сөйлеу ерекшелерін түсіндіру керек. Көркем сөйлеу ерекшелері екі түрде болады: | (сызықша) және ауызша сөйлеу тілінде ойланады. | (сызықша) — мәтіндегі кездестірмелерді белгілеу үшін қолданылатын сызық. Ауызша сөйлеу тілінде ғана пайдаланылатын сөйлеуші елементтердің бір жолы.
Пример использования: Жас шағын оқушылардың түсінуін ойландыру үшін, оларға негізгіті тақырыпты көреміз. Математикадан жазылым тақырыптарды алып, тілге теруден өтіп, бір сөздерге ) сызықша көптік косып береміз. Мысалы, «ауырып тетіктер» деген тақырыпты көрсетіп, «ауырып | тетіктер» деп жазамыз. Сонда жас шағын оқушылар мәтіндегі сызықты қайта тойлап, олардың тілегі мен математикалық тәсілін жобаламай, десятковая периодты және таралым сандарды қажетті мәтіндерге дәлелдеп, қарап жатады.
Совет: Көркем сөйлеу ерекшелерін түсіну үшін, сызықтарды қолдану керек. Егерде сондай-ақ, қарапайым жобаның элементтерін анықтау керек болса, өзгертулер сызығы ( | ) пайдаланылуы мүмкін. Кейде оқушылардың көркем сөйлеу ерекшелерін түсінуін жетілдіру үшін оларды жеке дайындауды ескертуді де қолдануы мүмкін. Оларға тақырыпты келесі сөздер арқылы түсіндіруге көмек көрсетеді: «көркем», «ерекшелері», «ауызша», «сызықша».
Практика: Жас шағын оқушыларға «Батыс Қазақстан облысы» деген тақырыпты ойландыру үшін негізгітін көреміз. Математиканы алып, олар мен кірістен өтіп, «Батыс Қазақстан облысы» деп жазып, сызықты қосамыз.